Nhạc sĩ Hoàng Vân sinh năm 1930 tại Hà Nội trong một gia đình Nho học. Sau năm 1954, ông tu nghiệp tại Nhạc viện Bắc Kinh, Trung Quốc. Khi về nước, nhạc sĩ Hoàng Vân chỉ huy dàn nhạc Đoàn Ca nhạc Đài Tiếng nói Việt Nam kiêm chỉ đạo nghệ thuật, đồng thời tham gia giảng dạy môn Sáng tác và phối khí tại Nhạc viện Hà Nội cho đến năm 1989.

Nhạc sĩ Hoàng Vân (bên trái) trong một chuyến thực tế tại Quảng Ninh. Ảnh tư liệu của nhạc sĩ Đỗ Hòa An

Sinh thời, nhạc sĩ Hoàng Vân nổi tiếng với nhiều ca khúc, hợp xướng, hòa tấu cùng nhiều bản nhạc viết cho phim, kịch nói, chèo, cải lương. Ông được trao Giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật vào năm 2000.

Trong những năm 60 của thế kỷ trước, dưới sự hối thúc của trách nhiệm công dân và niềm hứng khởi của cảm hứng sáng tạo nghệ thuật, nhạc sĩ Hoàng Vân cùng nhiều nhạc sĩ gạo cội khác đã có những chuyến thực tế đến với Vùng mỏ. Ông đã đi thực tế, trực tiếp làm việc cùng anh chị em công nhân.

Năm 1964, tận mắt chứng kiến những người thợ lò sống và làm việc dưới làn bom đạn Mỹ đánh phá ác liệt thị xã Hòn Gai và Vịnh Hạ Long nhưng không làm họ chùn bước, nhạc sĩ Hoàng Vân đã sáng tác ca khúc “Tôi là người thợ lò”. Bài hát này thường xuyên được biểu diễn tại các hội diễn văn nghệ quần chúng của ngành Than cũng như của tỉnh Quảng Ninh và được nhiều thế hệ thợ mỏ yêu thích.

Theo đánh giá, “Tôi là người thợ lò” là một trường ca đi cùng năm tháng, có vai trò “đóng đinh” một giai đoạn âm nhạc viết về thợ mỏ, đã trở thành điểm tựa, là hướng phấn đấu của mỗi nhạc sĩ hôm nay khi viết về thợ mỏ. “Tôi là người thợ lò” cũng là một trường ca mẫu mực mà sau này chưa có nhạc sĩ nào vượt qua được khi viết về đề tài người thợ mỏ.

Ngoài ra, nhạc sĩ Hoàng Vân còn sáng tác nhiều ca khúc nổi tiếng, được khán giả yêu mến, như: "Hò kéo pháo", "Hà Nội - Huế - Sài Gòn", "Quảng Bình quê ta ơi", "Người chiến sĩ ấy", "Bài ca xây dựng", "Bài ca người giáo viên nhân dân", "Hát về cây lúa hôm nay"...

Nguồn: Tác giả ca khúc "Tôi là người thợ lò" qua đời - Quảng Ninh Điện tử