Concerto violon Tuổi trẻ và tình yêu (1975)

ĐHX ĐBP

…Tôi may mắn là người tham gia chiến dịch này không phải với tư cách một nhạc sĩ, mà là một chiến sĩ trực tiếp chiến đấu. Chính điều này đã bắt nguồn cảm hứng cho tôi sáng tác một vài ca khúc trong đó có HKP. Bất ngờ là với ca khúc này tôi đã được tặng thưởng huân chương Chiến công, và được gặp Đại tướng Võ Nguyên Giáp. Đại tướng khen ca khúc và ông giới thiệu tôi với Tổng cục Chính trị. Sau đó Tổng cục đã cử tôi đi học âm nhạc ở nước ngoài và rồi trở thành NS chuyên nghiệp.

Điện Biên Phủ là tác phẩm tâm huyết nhất của tôi và cũng là tác phẩm đòi hỏi tôi phải làm việc gần mười lăm năm. Đây là một tác phẩm gồm có bốn chương, viết cho hợp xướng và dàn nhạc giao hưởng. Tôi có ý định viết từ lâu, nhưng phải tới sau năm 1990 mới bắt tay vào viết và đến cuối 2004 mới xong. Đây là tác phẩm tôi dành rất nhiều thời gian và tâm huyết Nhưng phải nói là rất khó sáng tác, bởi bây giờ là thời bình rồi, phải làm sao toát lên được âm hưởng hào hung, vĩ đại của chiến thắng ĐBP lại phải phù hợp với nhu cầu thưởng thức của công chúng là điều không hề đơn giản, vì thế mới mất rất nhiều thời gian và sức lực. Tôi đã viết với một khát vọng lớn. Về mặt ngôn ngữ âm nhạc cũng như hình tượng nghệ thuật, phải vừa mới mẻ lại kế thừa truyền thống và xứng đáng với tầm vóc của chiến dịch để hy vọng thuyết phục được người nghe. Trước đêm công diễn tôi rất hồi hộp không biết khán giả sẽ đón nhận tác phẩm này thế nào.

Giờ đây ở tuổi 75, lúc viết xong Điện Biên Phủ tôi chưa bao giờ cảm thấy mình cạn nguồn cảm hứng. Tôi cho rằng cảm hứng phải có từ sự tích lũy của bản thân. Ngày trước tôi sáng tác được bài Tôi là người thợ lò là vì tôi đã đi thực tế, trực tiếp làm cùng anh chị em công nhân thì mới hiểu được để viết chứ. Sáng tác là công việc cả một đời người. Vừa sáng tác vừa học. Tôi vẫn giữ thói quen đọc sách, trước có ngày tôi đọc trên ba trăm trang sách, chủ yếu viết về văn hóa nghệ thuật trong và ngoài ngước. Là nhạc sĩ sáng tác cũng tựa như con tằm, phải ăn nhiều, và rồi thì phải nhả tơ, nên tôi luôn trang bị cho mình những hành trang mới. Bây giờ viết hip-hop cũng có thể được, nhưng những cái đó không thuộc về thế hệ chúng tôi. Chúng tôi hợp với chất trữ tình, anh hùng ca, với tình yêu quê hương đất nước. Khi không làm giám khảo các cuộc thi ca khúc, tôi vẫn tiếp tục gửi bài dự thi. Ông Toàn (NS Nguyễn Đức Toàn) còn hỏi « Sao lại dự thi, không sợ bây giờ già rồi « gân cốt » kém, nhỡ không được giải không sợ mất mặt à ». Tôi bảo « Sợ gì, mình phải có gan, được thì tốt, không được thì cũng biết mình vì sao mà không được để còn « chữa » chứ », nhưng cuối cùng các bài đưa đi thi đều được giải.