Hò Thả trâu ra đời năm 1964 sau một đợt đi công tác điền dã tại miền Trung, đặc biệt là ở Quảng Bình và Nghệ An. Đây là là bài hát đầu tiên của nhạc sĩ Hoàng Vân viết cho thiếu nhi, sáng tác trong một đêm sau khi gặp các em thiếu nhi Nghệ An đang học trong hầm. 

1/ Giặc bắn trâu của em bị thương
Lửa đỏ quê em lửa hờn bốc cháy. 
Trâu ơi trâu đừng buồn trâu nhé. 
Các chú dân quân bộ đội sẽ trả thù này
Ơ ta nhất định sẽ thắng, quân thù nhất định thua
Ăn nhiều trâu nhé, trâu sớm mau lành.
Vụ mùa để chống Mỹ trâu góp sức kéo để lúa tăng thu 
đưa ra tiền tuyến cho bộ đội ta đánh tan giặc Mỹ.
Ơ ta nhất sẽ định sẽ thắng, quân thù nhất định thua.
Quân thù hung ác định giết trâu cày, triệt hạ đập mương, hòng phá thóc lúa.
Nhưng chúng thua to, nhân dân của ta từ Bắc đến Nam bắt chúng phải đền tội.
Ơ ta nhất định sẽ thắng, quân thù nhất định thua.

2/ Dòng Kiến Giang vừa trong vừa mát
Mặt nước vang xa giọng hò quê ta
Lên lưng trâu nhìn trời trong sáng
Thôn xóm xa xa gà đã gáy canh ba
Ơ ta nhất định sẽ thắng, quân thù nhất định thua
Trăng rằm trăng náu, mười sáu trăng tròn, 
mười bảy sảy giường chiếu, mười tám rám bếp trấu, mười chín hong sôi, 
hai mươi giấc tôt, hai mươi mốt nửa đêm, hai mươi hai gà gáy.
Ơ ta nhất định sẽ thắng, quân thù nhất định thua.
Ăn nhiều trâu nhé ta dắt trâu về. 
Đồng ngoài nhiều cỏ non.
Sao sáng sáng lấp lánh, cỏ sương long lanh. 
Trâu ăn chóng béo, trâu kéo thiệt hăng, ta yêu ta quý.
Ơ ta nhất định sẽ thắng, quân thù nhất định thua.

Hò Thả trâu mở đường cho một sở trường của ông trong thể loại các bài hát viết cho thanh thiếu niên, rất nhiều bài ngày nay vẫn tiếp tục được hát sau bao nhiêu thế hệ. Trong đó có tới ba bài (Mùa hoa phượng nở, Em yêu trường em, Ca ngợi Tổ quốc - Đất nước mùa xuân) được bình chọn trong "Năm mươi bài hát thiếu nhi hay nhất của thế kỷ 20" bình chọn năm 2000 bởi báo Thiếu niên tiền phong, Hội Nhạc sĩ VN, Ban Khoa học giáo dục VTV, Ban Âm nhạc Đài tiếng nói Việt nam.